رنگ کاری به روش پاشش دارای تکنیک های مختلف بوده و از پیچیدگی هایی نیز برخوردار می باشد. در این مطلب به بخشی از آنها پرداخته شده است.
رنگ کاری به روش پاشش[1]
یکی از روش های عمده رنگ کاری روش پاشش است که در صنعت به کرات استفاده میشود و در رنگ کاری قطعات با ابعاد مختلف کاربرد دارد. پاشش به روش های باهوا، بی هوا، داغ[2] و الکتروستاتیک[3] انجام می.شود
پاشش به همراه هوا
پاشش به صورت با هوا با استفاده از هوا انجام میشود؛ یعنی در اثر فشار هوا رنگ اتمایز[4] شده و از سر ابزار پاشش خارج می.شود در این حالت به دلیل وجود هوا کنترل ضخامت رنگ به سهولت انجام میشود
پاشش بدون هوا
در این روش رنگ بدون وجود هوا در اثر فشار وارده اتمایز شده و پاشش صورت میگیرد و به دلیل عدم وجود هوا مقدار رنگ اضافه پاشیده کاهش مییابد و برای ایجاد یک پوشش با ضخامت مشخص و دقیق به اپراتور ماهر نیاز داریم
پاشش داغ
در این نوع پاشش رنگ را در محدوده ۸۲ – ۶۰ درجه سلسیوس گرم کرده و به دلیل حرارت، ویسکوزیته کاهش پیدا کرده و رنگ رقیق می شود. این روش برای رنگ های با مقدار ذرات جامد بالا بیشتر استفاده می شود.
از مزایای این روش میتوان موارد زیر را برشمرد
مقدار حلالی که برای رقیق کردن استفاده میشودکم است و در نتیجه هزینه نیروی کار کاهش مییابد
فیلم های ضخیم رنگ با استفاده از مقدار رنگ کمتری ایجاد میشود
سطوح گرم نشده یا سطوح با دمای پایین را میتوان با این روش به سهولت رنگ کاری کرد
معایب این روش عبارت است از:
هزینه خرید و نصب یونیت های حرارتی به هزینهٔ رنگکاری افزوده میشود
اگر پاشش رنگ های با مقدار ذرات جامد بالا با ابزار مناسب انجام نشود اتلاف رنگ بسیار زیاد است.
پاشش الکترواستاتیک
در پاشش الکترواستاتیک، ذرات رنگ اتمایز ،شده بار میگیرند و بعد به سمت قطعه ای که خود نیز باردار است پاشیده می شوند.
فایده اصلی این نوع پاشش اتلاف بسیار کم رنگ و ایجاد ضخامت کاملاً یکنواخت روی سطح بدون وجود اپراتور ماهر است. در ضمن این نوع پوششها دوام و پایداری زیادی دارند.
یکی از ایرادهای این سیستم رنگ کاری نقاط گوشه ای، کور و عمیق قطعه است. در واقع تراکم بار در این قسمتها از ورود رنگ جلوگیری می کند و راه حل این مشکل قطع لحظه ای بار است رنگ کاری سطوح دی الکتریک یا عایق به دلیل عدم پذیرش بار با این روش مشکل .است
تجهیزات مربوط به پاشش
برای پاشش الکترواستاتیک تجهیزات ضروری عبارتند از:
- مخزن نگه دارنده پودر یا رنگ مایع
- ابزار پاشش رنگ
- منبع تغذیه ولتاژ؛
- کابین مجهز به سیستم فیلتر و جمع آوری رنگ های اضافه پاشیده
Overspray) که به قطعه نچسبیده.اند
در جدول زیر تجهیزات مربوط به پاشش رنگ برای دو نوع قطعه لحاظ شده است.
مخزن نگهداری رنگ
از مخزن نگهداری، رنگ به سمت پیستوله پاشش فرستاده شده، و وجود هوا در مخزن نگهداری رنگ پودری باعث شناوری و سیال شدن پودر می شود. این سیلان از ته نشین شدن آن جلوگیری کرده و مخلوط هوا و پودر به طرف ابزار پاشش فرستاده می شود.
پانل ها (b) | پوسته های تجهیزات آتش نشانی (a) | ملاحظات تولید | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
تجهیزات مورد نیاز در رنگکاری پاشش برای دو قطعه | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
تمیزکاری فسفاته شده | تمیزکاری و فسفاته شده (c) | آماده سازی سطح | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ضد زنگ | آستر کرومات روی
| پوشش آستر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
لاک های هوای خشک | لعاب الکیدى | پوشش رویه | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(ساعت/قطعه) ۴۰
| (ساعت / قطعه ۵۰۰ | ظرفیت تولید | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
با فاصله آویز ۶۱۰mm
| با فاصله آویز ۳۰۵mm | نقاله بالاسرى | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
٣٧٩L
| ٣٧٩L
| ظرفیت تانک آبشویی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
66 درجه سلسیوس | 66 درجه سلسیوس | دمای محلول آب شوینده | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
۳/۷x۲/۴x۱/۸m
| ۲/۴x۲/۱x۱/۵m
| کابین پاشش | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
به صورت اپراتوری
| به صورت اپراتوری
| تفنگ پاشش | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مخزن یا حجم ۹۵L | مخزن یا حجم ۹۵L تحت فشار | تانک ذخیره رنگ با همزن | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
هوا خشک
| کوره های تشعشی
| پخت | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
a: این پوسته ها ۷۵mm قطر و ۳۵۵mm طول دارد و از جنس آهن است.
b : ابعاد پانلها ۱۵mm × ۷۶۰ و جنس آنها آهن است.
c : پس از عملیات فسفاتینگ به مدت ۲ دقیقه آب شویی انجام شده و سپس خشک میشود
ابزار پاشش رنگ
ابزارهای پاشش رنگ گونه های مختلفی دارند و به صورت باهوا و بی هوا استفاده میشوند در تفنگ های باهوا از هوای فشرده برای اتُمایز رنگها استفاده میشود ولی تفنگ های بی هوا، ورودی هوا ندارند.
در نوعی از تفنگ های پاشش الکترواستاتیک رنگ داخل تفنگ باردار میشود و در نوعی دیگر رنگ در اثر عبور از منبع ولتاژ بالا، بار میگیرد.
در هر صورت رنگ باردار به سمت قطعه باردار پاشش میشود و پس از این که پوشش به ضخامت مورد نظر ،رسید سطح قطعه عایق شده و رنگ را نمی پذیرد.
در حالتی که پودر به صورت اصطکاکی بار میگیرد سطح داخلی تفنگ باردار است و در اثر اصطکاک رنگ با دیواره، بار الکترواستاتیک در رنگ ایجاد می شود.
در حالت دوم هوای باردار و یونیزه شده میدان الکتریکی تشکیل میدهد که رنگ در اثر عبور از این میدان باردار می شود.
هنگامی که رنگ استفاده شده مایع است میتوان از سیستم دیسکی استفاده کرد به این صورت که رنگ در مرکز دیسک بار میگیرد و در اثر سرعت زیاد چرخش دیسک به اطراف پرتاب می شود، قطعات نیز حول دیسک دوران میکنند زاویه دیسک حدود ۳۵ درجه است و برای قطعات بزرگ، سیستم طوری طراحی میشود که دیسک علاوه بر چرخش به بالا و پایین هم حرکت کرده و کل سطح قطعه را در معرض پاشش قرار دهد.
منبع تولید الکتریسیته
منبع تولید نیروی الکتریکی باید طوری باشد که توانایی ایجاد ولتاژ استاتیکی بالا را داشته باشد.
ولتاژها معمولاً در ۱۱۰، ۲۲۰ و ۴۴۰ ولت تولید می شوند. هر منبع تولید ولتاژ میتواند نیروی لازم برای ۱۰ تفنگ را تأمین کند مقدار جریان خروجی باید کم باشد تا برای اپراتور مشکل ساز نشود.
کابین پاشش رنگ و سیستم بازیافت
کابین پاشش و سیستم تهویه برای جمع آوری رنگ های اضافه پاشیده و همچنین تهویه اتاقک از بخار حلال ضروری است.
حداقل سرعت هوا درون کابین از m/s 5/0-25/0 است. اگر رنگ های پودری استفاده شود، سیستم جمع آوری به صورت فیلتر یا سایکلون است که رنگ های پراکنده شده توسط فیلترها جمع آوری شده مجدداً به سیستم باز میگردند.
نقاله
سیستم نقاله ای برای جابه جایی و انتقال قطعات طراحی و ساخته میشود و علاوه بر آن باردار کردن قطعه نیز از طریق نقاله انجام میشود
قطعات باید روی نقاله به گونه ای قرار گیرند که حداقل فاصلهٔ مفید را با هم داشته باشند
به شکلی که هم در فراز و نشیبها با هم برخورد نکنند و هم میزان رنگ اضافه پاشیده حداقل شود
[1] Spray
[2] Hot spraying
[3] Electrostatic spraying
[4] Atomized اصطلاحی است که به تبدیل رنگ به ذرات بسیار ریز اطلاق میشود
آساد صنعت به عنوان یکی از پیشتازان و اولین تولید کنندگان تاسیسات خط رنگ همواره در تلاش است تا این صنعت را از نظر علمی پشتیبانی نماید. حضور در مجامع و انجمن های علمی، تخصصی و صنعتی موید این عزم آساد صنعت می باشد. پژوهشگران و دانشجویان محترم برای دریافت مجموعه سه جلدی کتاب مربوط به رنگ و خط رنگ می توانند با شماره 02166809322 تماس بگیرند.0
