مهمترین بخش تاسیسات سیستم پاشش تونل های شستشو، فسفاته، تمیزکاری، کوره های خشک کن و کانوایر حمل قطعات می باشند.
تجهیزات لازم برای سیستم پاشش
سیستم های پاششی را معمولاً در فرآیندهای اتوماتیک به کار می‌برند. در این روش از تونل هایی استفاده می‌شود که مراحل مختلف تمیزکاری و فسفات[1] کاری در آنها انجام می‌گیرد. پانل های بزرگ و قطعات کوچک به روش های مختلف پوشش گیری و تمیزکاری می‌شوند قطعات کوچک درون سبدهایی قرار گرفته و وارد تونل شست وشو می‌شوند و در آنجا محلول ها به قطعه، پاشش می‌شوند.
در این روش هم مشابه فرآیند غوطه وری تمامی قطعات ابتدا شست و شو و رسوب گیری شده، سپس پوشش فسفاته می‌گیرند.
مقدار دما و فشار تونل شست و شو حائز اهمیت است. همیشه مقدار کافی از محلول به سمت نازل ها پمپ شده و پس از تماس با قطعه مجدداً درون مخزن مربوطه جمع آوری می‌شوند. فاصله بین مراحل و زمان بین خروج از یک مرحله و ورود به مرحله بعد فاکتور مهمی است که باید با دقت طراحی شود.
کابین های پاشش
کابین های پاشش معمولاً از جنس فولاد با درصد کربن پایین هستند. مخازن فسفاته و آب شویی و پمپ ها نیز از همین جنس ساخته می‌شوند. نازل های پاشش یا از فولاد ضد زنگ با درصد کرین پایین ساخته می‌شوند و یا پلی پروپیلن در ساختمان آنها به کار می‌رود.
پیشنهاد می‌شود برای ارتقاء کیفیت کار و افزایش عمر قطعات، تمامی قطعات و تجهیزات از فولاد ضدزنگ ساخته شوند و مخازن شست‌وشو و فسفات کاری از ورق های فولاد با درصد کربن پایین و ضخامت mm ۹/۵ تهیه شوند.
کویل های حرارتی از فولادهای الکتروپولیش[2] شده ساخته می‌شوند تا رسوبات و لجن های فسفاته روی آنها قرار نگیرند.
در سیستم پاشش به صورت اتوماتیک وجود بافل[3] ها بین مراحل برای جلوگیری از اختلاط محلول ها ضروری است
حجم مخزن حاوی محلول ها 5/2-۲ برابر حجم محلولی است که در هر دقیقه به سمت نازل ها پمپ می‌شود.
تجهیزات خشک کن
معمولاً در خطوط اتوماتیک پاشش، از کوره های با جریان هوای مستقیم یا غیر مستقیم استفاده می‌شود. سوخت کوره ها معمولاً گاز یا گازوئیل است و دمای کوره از C ۱۵۰-۲۰۵° متغیر است. اگر قطعات دارای درز یا شکاف باشند برای خشک شدن حرارت مستقیم نیاز دارند. زمان خشک شدن برای قطعات ساده ۲ دقیقه و برای قطعات پیچیده ۵ دقیقه است.
سیستم حمل و نقل قطعات
برای انتقال قطعات کاری در فرآیند پاششی، روش های مختلفی از جمله کانوایرهای بالاسری[4] و کانوایرهای زمینی[5] وجود دارد.
اگر کانوایرها در تماس مستقیم با محلول فسفاته باشند ممکن است آسیب ببینند. بنابراین بهتر است زنجیر کانوایرها[6] را درون پوسته ای قرار داده و بعد وارد سیستم کنید.
در اغلب فرآیندها[7] قطعات به طور آویزان وارد تونل شست و شو شده و در سیکل عملیات قرار می‌گیرند.
برای ارتقاء کیفیت نهایی سطح و پوشش گیری مناسب بهتر است موارد زیر رعایت شوند:
سیستم شستوشوی کانوایری به کابین افزوده می‌شود که در آن بعد از خروج زنجیر از منطقه فسفاتکاری به علت خورنده بودن محلول های فسفاته، یک سری نازل تعبیه شده اند که آب تازه را به زنجیر پاشش می‌کنند.
یک سری نازل در انتهای خط قرار می‌گیرند، به طوری که شستوشوی نهایی همواره با آب تازه صورت گیرد و از آب چرخشی در محیط استفاده نشود.
نازل هایی برای پاشش هوای فشرده به زنجیرهای کانوایر و قسمت هوگ تعبیه می،شود تا در صورتی که مواد اسیدی رقیق شده یا مواد اسیدی در این قسمت ها باقی مانده باشد، توسط هوای فشرده از بین برود.
شکل زیر نقشه جانمایی یک واحد فسفاتکاری را با سیستم حمل و نقل قطعات به صورت نقاله ای نشان می‌دهد.
[1] فسفاته کاری به عملی می گویند که در آن آهن ، فولاد ، گالوانیزه ، آلومینیوم با محلول رقیق اسید فسفریک حاوی مواد شیمیایی ، بر اثر واکنش شیمیایی که در سطح فلز ایجاد می گردد تبدیل به لایه محافظ فسفات نامحلول ظریف و یکنواخت در مقابل خوردگی یا ساییدگی می گردد.
[2] Electro Polish فرآیندی است که در آن سطح قطعات که ممکن است خلل و فرج داشته باشند توسط محلول الکترولیت پولیش می‌شوند به گونه ای که سطح قطعه کاند و محلول پولیش کننده آند می‌شود و به این ترتیب سطح کویل ها آب کاری می‌شود.
[3] تیغه‌ای که در مسیر سیال قرار می‌گیرد و موجب تغییر جهت یا توقف تلاطم سیال می‌شود را سِپَرک یا بَفِل به انگلیسی (Baffle ) می‌گویند.
[4] Overhead conveyor
[5] Ground conveyor
[6] Chain conveyor
[7] process
آساد صنعت به عنوان یکی از پیشتازان و اولین تولید کنندگان تاسیسات خط رنگ همواره در تلاش است تا این صنعت را از نظر علمی پشتیبانی نماید. حضور در مجامع و انجمن های علمی، تخصصی و صنعتی موید این عزم آساد صنعت می باشد. پژوهشگران و دانشجویان محترم برای دریافت مجموعه سه جلدی کتاب مربوط به رنگ و خط رنگ می توانند با شماره 02166809322 تماس بگیرند.0
